Gewoonten, tradities en folklore in Houffalize

Gewoonten, tradities en folklore in Houffalize

1. Gewoonten en tradities

Een van de oudste tradities van Houffalize is ongetwijfeld de kermis van de heilige Catharina van Alexandrië, patroonheilige van de parochie, die op 25 november wordt gevierd. Het werd gesticht in 1388 en was een voorrecht dat werd verleend door Jean de Bohème, graaf van Luxemburg.

Diverse kooplieden en venters boden allerlei eetbare en andere producten aan, evenals boerderijdieren en pluimvee. Het stopte in 1938 tijdens de mobilisatie en werd hervat in 1950 om opnieuw te stoppen in het begin van de jaren zestig.

In 1975, op 22 november, onder auspiciën van het VVV-kantoor en de handelsvereniging, werd het mooier dan ooit herboren en is het vandaag een van de favoriete evenementen in Houffalize waar het goed is om vrienden te ontmoeten en verschillende evenementen bij te wonen, waarvan de twee meest populaire de competitie voor de grootste "Magneu d'jotte" * en de verkiezing van Miss Catherinette ** zijn, waarbij een 25-jarig meisje wordt beloond dat nog steeds vrijgezel is en de meest originele hoed draagt.

* ”Les Magneus d’jotte“ of kooleters (witte kool) is de bijnaam die aan de inwoners van Houffalize wordt gegeven. Er bestaan verschillende versies over de oorsprong, maar de meest waarschijnlijke komt van het feit dat aan het einde van de 19de eeuw, hele wagons met kool waren gestationeerd in het station van Houffalize en toen de dorpelingen uit de omgeving dit zagen, zeiden ze : « Les Bordjeus, c’est vraimin des magneus d’jotte !! » - “De Bordjeus zijn echte kooleters!!” (« Bordjeu » betekent de inwoner van het dorp, Houffalize heeft de status van stad).

In 1976 werd de broederschap van "Crasse d'jotte" opgericht die zijn kapittel houdt op de zondag van de Sainte Catherine-kermis die nu plaatsvindt in het weekend rond 25 november.

** De uitdrukking "St-Catherine opzetten" betekent een opzichtige hoed dragen om de ogen van een minnaar te trekken.

 

2. Kermissen

Ze worden in het Waals eenvoudig "li fiesse" genoemd en gaan ook ver terug in de tijd. In Houffalize hebben we 2 feesten. Het eerste, het grote feest genoemd, vindt plaats op Corpus Christi-zondag, 15 dagen na Pinksteren. Het tweede, het kleine, op 15 augustus, de dag van de Hemelvaart van de Maagd Maria. Tijdens deze twee kermissen waren er natuurlijk kermisattracties maar ook, gezien hun religieuze context, grote processies die vóór 1330 in Houffalize werden opgericht.

Deze processies begonnen vanuit de kerk en dwaalden door de straten van de stad en stopten bij enkele altaars (tijdelijk altaar) voor zegeningen. De straten waar de processie doorheen liep, waren omzoomd met "mei" (jonge populier of berkenboom) en de bewoners plaatsten voor hun huis of voor de ramen een klein altaar met ofwel het beeld van de Maagd of een kruisbeeld. Ook zaaiden ze bloemblaadjes op de weg. De stoet trok op, aangevoerd door "de Koninklijke Harmonie van de oevers van de Ourthe" ***, gevolgd door de kinderen, jonge meisjes en jongens van het patronaat met beelden van de Maagd, andere heiligen en spandoeken. Het koor en de pelgrims volgden en ten slotte, onder de dobbelsteen gedragen door 4 mannen, hield Monsieur Le Doyen de monstrans vast. De laatste processie vond plaats in 1982.

*** De Koninklijke Harmonie van de oevers van de Ourthe werd opgericht in 1829 en was tot 1978 gastheer van alle feestelijke en herdenkingsevenementen in Houffalize en in het bijzonder de "fakkeltochten" die plaatsvonden op de zaterdagavond voor de kermis.